الهام بهروزی: خلیل عمرانی یکی از شاعران آیینی برجسته جنوب کشور بود که با اشعاری ساده؛ اما پرمغز نام خود را برای همیشه در آسمان شعر ماندگار کرد. به گفته منوچهر علیپور، «این شاعر صمیمی جنوبی با بهرهگیری از باورها و پشتوانههای فرهنگی و مذهبی در شعر خود، تلاش کر
الهام بهروزی
خلیل عمرانی
یکی از شاعران آیینی برجسته جنوب کشور بود که با اشعاری ساده؛ اما پرمغز نام خود
را برای همیشه در آسمان شعر ماندگار کرد. به گفته منوچهر علیپور، «این شاعر صمیمی
جنوبی با بهرهگیری از باورها و پشتوانههای فرهنگی و مذهبی در شعر خود، تلاش کرد جریان
«شعر انقلابی و شعور انقلابی» را در روح اشعارش بدمد و همواره در بسیاری از اشعارش،
از این روش بهره ببرد. وی در آموزش به شاعران جوان و شاگردانش نیز به این موضوع تاکید
داشته است. شاعری که زندگی شخصیاش با شعرهایش تفاوتی نداشت و در حقیقت خود شخصیت عمرانی
را به روشنی میتوانیم در آیینه اشعارش بیابیم؛ به دیگر سخن، شخصیت واقعی این شاعر
شوریده جنوبی را میتوان در بیت بیت اشعارش جستوجو کرد و به تماشا نشست.
همین زبان صمیمی
و ساده این شاعر موجب شد تا از او در بین همنسلانش، بهعنوان یک شاعر تاثیرگذار در
بین جوانان یاد شود. شخصیت مردمیاش و شخصیت روستاییگونهاش، همواره او را در بین
دوستانش زبانزد کرد، به همین دلیل، او در ذهن و زبان اطرافیان و همنسلانش، بهعنوان
یک شاعر دوستداشتنی یاد میشود.»
خلیل عمرانی زاده
۹ تیر ۱۳۴۳در روستای جمرک، شهرستان دیر بود. وی در حالی که هنوز حرف زیادی برای
گفتن داشت؛ اما مرگ به او امان نداد و در سن ۴۸ سالگی زندگی را وداع گفت. با توجه
به نقشی که این شاعر فقید در حوزه شعر آیینی ایفا کرد، حوزه انقلاب اسلامی بوشهر
کوشید تا با برگزاری آیین نکوداشتی همزمان با سالروز درگذشت وی (۱۹ آذرماه) یاد و
نام زندهیاد خلیل عمرانی را پاس بدارد. غلامرضا ابراهیمی اجرای این آیین را
برعهده داشت.
رئیس حوزه
هنری استان بوشهر در این آیین که با حضور جمعی از شاعران، نویسندگان و خانواده مرحوم
عمرانی برگزار شد، گفت: زندهیاد خلیل عمرانی هنرمند شریف، سردار سرافراز انقلاب و
شعر آیینی استان ماست. عمرانی یکی از چهرههای شاخص فرهنگی در تراز ملی بود که رسالت
فرهنگی را با شرافت در حوزههای مختلف اجرایی عهدهدار بود و قلبها را به هم نزدیک
میکرد.
امیدپارساییفر
با بیان اینکه زندهیاد خلیل عمرانی با روحیه معنویتگرا و التزام به آرمانهای نورانی
امام راحل و اندیشههای ناب مقام معظم رهبری، به چنان مدل مدیریت فرهنگی رسیده بود
که برای همه ما اسوه و الگو خواهد بود، افزود: متاسفانه گاهی اوقات در مفاهیم انسانی
بر اثر تندباد حوادث و سنگلاخ مسیر زندگی، سرمایههای استان بوشهر را فراموش کردهایم؛
بهواسطه روحهای بزرگ و جهانآگاه مثل زندهیاد خلیل عمرانی این مراسم «میثاق دوبارهای»
است که بعد از دو سال بیماری کرونا، پیرامون یک شخصیت عظیم فرهنگی جمع شدهایم.
وی با اشاره به
جایگاه ارزنده خلیل عمرانی در کشور تصریح کرد: فراموش نکنیم که چهرههای برجستهای
چون رئیسجمهور، وزیر کشور، رئیس سازمان بسیج هنرمندان، نماینده محترم ولی فقیه و بسیاری
از چهرههای مطرح ادبیات و هنر انقلاب برای درگذشت این شاعر پیشکسوت شعر انقلاب، پیام
تسلیت صادر کردند و این به این معناست که باید برای وی در حد یک ظرفیت و سرمایه ملی،
برنامهریزی شود.
رئیس حوزه
هنری در پایان یادآور شد: امیدواریم با حمایتهای آیتالله صفایی بوشهری، نماینده
محترم ولی فقیه در استان و پژوهشگران و صاحبنظران، مکان معتبری را در مرکز استان و
حوزه هنری بوشهر به نام این شاعر مجاهد و سرفراز نامگذاری میکنیم.
شاعر و روزنامه
نگار بوشهری هم در ادامه این آیین با اشاره به شخصیت خلیل عمرانی گفت: خلیل یک روح
ناآرام و شخصیت بسیار بزرگ و ارزشمندی داشت که ریشه در روحیه حقیقتجویی و حقیقتطلبی
او داشت.
علی هوشمند با
بیان اینکه خلیلعمرانی در دوران حیات از دست خیلیها آزردهخاطر شد، افزود: اما با
وجود این، دست خیل عظیمی را گرفت و خانهاش محفل شاعران و دانشجویان زیادی بود که سبب
رشد و اعتلای فرهنگی و علمی آنان شد.
شاعر مجموعه «آتش
و ارغوان» شخصیت استاد عمرانی را فراتر از مقام شاعری او دانست و خاطرنشان کرد: زندگی
و شخصیت خلیل عمرانی فراتر از بُعد شاعری او بود، چیزی که در حوزه شخصیتشناسی و پژوهش
کمتر از سوی نویسندگان استان به آن توجه شده است.
همچنین دبیر کارگاه
شعر آهنگ دیگر حوزه هنری استان هم در آیین نکوداشت زندهیاد خلیل عمرانی گفت: عمرانی
از جمله صداهای آشنایی بود که نامش از میان دهها شاعر آیینی کشور، از دور شناخته شده
است.
غلامرضا ابراهیمی
با تاکید بر اینکه عمرانی از جمله کسانی بود که بخش عمدهای از شعرش را وقف امام حسین(ع)
کرده بود، بهگونهای که زندگیاش نیز در زیر خیمه سیدالشهدا بود و خانهاش نیز حسینیه
کوچک شعر آیینی شده بود، ادامه داد: خلیل عمرانی مثل بسیاری از شاعران نسل سرخ، به
جنجال روز مطبوعات نپیوست، تیتر درشت روزنامهها نشد و شعرش بدون هیچ تریبون رسمی،
معرف نام و شخصیت او بود.
وی در پایان
تصریح کرد: رسالت شعر پایداری استان بوشهر، بعد از تیمور ترنج بر شانههای صبور خلیل
عمرانی سنگینی میکرد که او با ظرافت و درایت تمام آن را به سرمنرل مقصود رساند.
نویسنده «نیمقرن
شعر فارسی» هم در این آیین سخنانش را با زاویه دید تازهای در خصوص شاعران مهاجر و
پایتختنشین استان بوشهر شروع کرد و گفت: هنرمند و هنردوستانی که از بوشهر به پایتخت
رسیدند، هیچکدام به اندازه زندهیاد عمرانی نتوانستند جای پایی برای شاعران بوشهر
در پایتخت ایجاد کنند.
بشیری علوی با
بیان اینکه نقدی که بر شاعرانی چون آتشی و باباچاهی وارد است این است که هیچیک نتوانستند
چون عمرانی معرف شعر و شاعران استان در پایتخت باشند، افزود: کاری که زندهیاد عمرانی
به وضوح و روشنی و با قدرت انجام داد، این بود که در پایتخت صاحبقلم و صاحبقدم و
صاحبنظر شد و شعر پایداری و آیینی بوشهر را به ایران شناساند.
وی در ادامه به
تحلیل و بررسی اشعار خلیل شعر انقلاب پرداخت و گفت: فصل مشترک تمام شعرهای عمرانی آرمانها،
انقلابگرایی و ارزشهای آفتابی اوست.
این استاد
دانشگاه و منتقد ادبی با بیان اینکه تمام سرودههای استاد عمرانی نوید یک ارزش و مسلک
آیینی است که خودش در آن زیسته و به آن باور عمیق دارد، افزود: محور فرهنگی تمام اشعار
خلیل برگرفته از آرمانهای امام و مولفههای اسلام و باورهای روشن انقلاب است که میتواند
سرلوحه پژوهش نویسندگان متعدد در حوزه شعر پایداری قرار گیرد.
غلامرضا زارعی،
نویسنده و پژوهشگر دیّری نیز در ادامه این آیین به کاریزمای شخصیتی و روحیه معلمی عمرانی
پرداخت و گفت: هیچیک از شاعران آیینی کشور، به اندازه استاد عمرانی از روحیه معلمی
در جهت کشف استعدادها و شاگردپروری برخوردار نبودند.
وی در پایان با
اشاره به فعالیتهای ادبی مرحوم عمرانی افزود: استاد عمرانی در تهران و اسلامشهر موفق
به راهاندازی انجمن «نسل مروارید» شد و توانست دهها شاعر برجسته را در حوزه شعر انقلاب
و آیینی به کشور معرفی کند. در تمام دانشگاههایی که خلیل عمرانی صاحب کرسی تدریس بود،
از چنان محبوبیت و جایگاهی برخوردار بودند که سبب جذب و شیفتگی دانشجویان متعدد از
سراسر کشور و فعال نگهداشتن انجمن شعر و نشریات ادبی دانشگاه شده بود.
یادآوری میشود، در
بخش پایانی آیین بزرگداشت زندهیاد خلیل عمرانی تابلوهای زنده
خطاطی و نقاشی اثر استادان نادری و کارگر از اشعار ناب و تمثال استاد عمرانی تقدیم
خانواده محترم این شاعر فقید شد. همچنین از تعدادی شاعران برگزیده آیینی عضو کارگاه
شعر «آهنگ دیگر» بهخاطر شعرخوانی در «شب شعر رسول آفتاب» از سوی حوزه هنری استان بوشهر
تقدیر بهعمل آمد. افزون بر این، گشایش سالن جدید اجتماعات در طبقه سوم حوزه هنری
و اجرای زیبای «گروه سرود معراج» از دیگر برنامههای این مراسم باشکوه بود.